مهم ترین مرحله پیش از فرایند طراحی و اجرای یک پروژه شناخت خصوصیات لایه های خاک و سنگ موجود در سایت پروژه می باشد . طراح سازه و ژئوتکنیک با استفاده از این پارامترها روسازه ، زیر سازه و سازه نگهبان ساختمان را طراحی می کند . عموما اطلاعات ثبت شده در رابطه با شناسایی منطقه و لایه های خاک موجود در آن در قالب یک گزارش جامع با نام گزارش مکانیک خاک ارائه می شود . نشریات و آیین نامه های گوناگونی در این زمینه وجود داشته و روش های آزمایشگاهی و کاوش های صحرایی را برای شناخت پارامترهای خاک معرفی می نمایند که بیان تمام این نشریات و آیین نامه ها از هدف نهایی این کتاب خارج می باشد اما به صورت خلاصه در این فصل به معرفی کلی گزارش مکانیک خاک و آزمایش ها و روش های کاوش صحرایی پرداخته و تفسیر نتایج آنها را شرح خواهیم داد .
- شناخت قالب کلی یک گزارش مکانیک خاک
- روش های آزمون صحرایی و آزمایشگاهی برای شناخت پارامترهای مهم خاک
- تفسیر و کارایی پارامترها در محاسبات مربوط به طراحی روسازه ، زیر سازه و سازه نگهبان
- شناخت خاک سایت پروژه برای ورود به تحلیل و طراحی سازه نگهبان خرپایی و مهار متقابل در فصول آتی
برنامه ریزی برای بررسی و مطالعات خاک سایت با توجه به نوع پروژه می تواند متفاوت باشد . به صورت کلی در پروژه های شهری می توان موارد زیر را اشاره کرد . ( در فصل فوق هر یک از 13 سرفصل زیر مورد بررسی قرار میگیرد.)
1 – اطلاعات عمومی و مکانی پروژه ، زمین شناسی منطقه ( زمین ساخت عمومی منطقه ) ، گسل شناسی منطقه
2 – شناسایی قنوات ، آب راه های موجود در اطراف سایت ، چاه های آب و فاضلاب و فضاهای زیر زمینی در سایت پروژه همانند لنزهای آب
3 – معرفی فرایند شناسایی خاک ( کاوش صحرایی ، آزمایشگاهی )
4 – تعداد گمانه ، نوع گمانه ها ( دستی یا ماشینی ) ، عمق و محل گمانه ها در سایت پروژه
5 – طبقه بندی خاک ، دانه بندی خاک و تعیین حدود اتربرگ ( در اعماق مختلف و در گمانه های مختلف )
6 – تعیین خصوصیات شیمیایی خاک در اعماق مختلف و مشخص کردن تراز ایستایی آب در گمانه های حفر شده
7 – تعیین مشخصات عمومی خاک شامل زاویه اصطکاک داخلی ، چسبندگی ، مدول یانگ ، ضریب پواسون و . . .
8 – بررسی ظرفیت باربری پی ها ( منفرد ، نواری ، گسترده ) با توجه به خصوصیات خاک و هندسه پی ، تعیین نشست مجاز پی ها ، تعیین ضریب عکس العمل خاک زیر پی ( ks)
9 – تعیین ضرایب فشار جانبی خاک ( در حالت استاتیکی ، لرزه ای )
10 – آزمایش های لرزه ای و تعیین سرعت موج برشی و طولی در اعماق مختلف و گمانه های مختلف و تعیین نوع خاک از لحاظ دسته بندی لرزه ای آیین نامه مربوطه برای طراحی رو سازه و زیر سازه
11 – تعیین نفوذ پذیری خاک با استفاده از کاوش های صحرایی یا نتایج آزمایشگاهی
12 – بررسی و ارزیابی پتانسل روانگرایی در محدود و نواحی مرتبط با سایت پروژه
13 – توصیه های عمومی و فنی
کپی برداری با ذکر منبع مجاز است